Categories
memory

چۆن هاوکاری قوتابیان بکەین بۆئەوەی تەرکیزیان لە سەر فێربون بێت نەک نمرە

چۆن هاوکاری قوتابیان بکەین بۆئەوەی تەرکیزیان لە سەر فێربوون بێت نەک نمرە

جەخت کردن لەسەر گەشەپێدانی کارامەیی و توانای قوتابیان ، وایان لێدەکات وەک ئامانجێک لە خوێندن بڕوانن.

سارا شرۆدەر   30  نۆڤەمبەری  2020

فێربون لەڕێگەی ئۆنلاین و بەشیوەی ئاوێتەیی بوبەهۆی پێداچونەوەیەکی بێ وێنە بە پرۆسەی  فێربون و وانەوتنەوەدا، لە ئەنجامدا بوە هۆی زیادبونی هۆشیاری سەبارەت بە لایەنی باشەو خراپی خوێندنی ئۆنلاین و سەرلەنوێ گرنگیدان بە خوێندن و چۆنیەتی هەڵسەنگاندنی.

تەڵەی هەڵسەنگاندن

ئەوپرسیارانەی کە فێرخوازان لەبارەی ئەرکەکانیان دەیکەن و دەیڵێن. چەند  کات دەخایێنێت؟ چۆن نمرەی یەکەم بەدەست بهێنم؟ چی لەئێمە داوادەکەن پێشکەشی بکەین؟ کەی گونجاوە؟ ئەم پرسیارانە تەرکیز دەخەنە سەر نمرە نەک دەرئەنجامی فێربون. فێرخوازان لە تەڵەی هەڵسەنگاندن تیشک دەخەنەسەر ئەوەی کە چی بەدەست دێنن لەبری ئەوەی جەخت بخەنەسەر ئەوەی کە چی فێردەبن 

لەڕابردودا پرۆسەی هەڵسەنگاندن قوتابیانی وا فێرکردوە کە نمرە ئامانجیان بێت  وەک ئەمانەی خوارەوە:

  • پێشتر هەڵسەنگاندن تەنها بۆ نمرە بووە
  • -هەڵسەنگاندنی پابەندبون(بەپێی بەروار و شوێنکەوتنی ڕێنماییەکان)
  • -هەڵسەنگاندن بۆ سەلماندنی کۆشش
  • -هەڵسەنگاندنی سەخت(کاری زیاتر =سەختگیری زیاتر)

چالاک کردنی مێشک

بۆ ئەوەی لە تەڵەی هەڵسەنگاندن ڕزگارمان بێت پێویستە  لە پرۆسەی فێرکردندا جەخت بخەینەسەر تواناو کارامەیی پێویست   دوو پسپۆڕی بواری پەروەردە  وەک گرانت ویگینگ وە ژەی ماکتای  ئەم پرۆسە یان ناوناوە  (دیزاینی پێچەوانە)یان

 بەکارهێناوە. لەبری ئەم پرۆسە ئاڵۆزەی سەرەوە پێویستە پرۆسەی فێرکردن   جەخت بخاتە سەر دەرخستنی تواناکان  بەم ڕێگەیەش تەرکیز دەخەینە سەر ئەو  بەرهەمانەی کە پێشبینی دەکەین لە قوتابیان. 

٣هۆکار بۆ جەختکردن لەسەر بەرهەم

١- کەمکردنەوە ترس و دڵەڕاوکێ : ئەمساڵ لەبارەی هەڵسەنگاندنی دڵەڕاوکێ لە کوڕەکەمەوە فێربوم کە قوتابی پۆلی حەوتەم بوو، ئەو هەمیشە لە قوتابیە یەکەمەکان بوو نمرە لای ئەو هەموو شتێک بوو، دواکاوتنی هەر ئەرکێک یان بەدەست هێنانی هێمای سور، لە زیهنی ئەودا مانای شکستی دەبەخشی. ئەمەش حاڵی زۆرینەی ئەوقوتابیانەیە کە بە ئۆنلاین دەخوێنن. بینینی (شکست) ڕۆژ لەدوای ڕۆژ لەسەر شاشەی ئایپاد یا کۆمپیتەرەکەی یان لەسەر پەڕاوی نمرەکان دەبێتە هۆی کۆسپ لەبەردەم فێربوندا.  

پرۆسەی فێرکاری و قوتابیان فشاری تەنهایی و نەخۆشی جیهانی و ئاڵەنگاریە(تحدیات) کەڵەکەبوەکان پرۆسەی فێرکاریان لەسەرە، لەپاڵ ئەمانەشدا ئاڵەنگارییەکی دیکەیان لەبەردەمە وەک:  ورە و پاڵنەر بۆ فێربون، توانای یادەوەری و ئەنجامدانی ئەرکەکان. 

پێداویستیەکانی قوتابیان و فشارەکانیان جیاوازن، بەڵام ئەوەی کە سەلمێندراوە ئەوەیە کە ترس کاریگەری لەسەر هزر و یادەوەری هەیە.

(سەنتەری تەکنەلۆژیایی پراکتیکی تایبەت) کاتی مارتن شارەزای پسپۆڕ لە بواری  فێرکاریدا چەند ئامۆژگاریەک دەخەنە ڕوو کە دەتوانێ ترس و دڵەڕاکێ لەتاقیکردنەوەکان و هەڵسەنگاندن کەم بکاتەوە:  

تێڕامانێك لە پرۆسەی خوێندنەوەی مۆدێرن

  1. پتەوکردنی هەستی وابەستەبون و هەستی هاریکاری
  2. پێشبینیەکان  ڕون و سادەبن
  3. هاندان وبۆ ئامانجی واقعی و قابیلی بەدیهاتن و جێبەجێکردن 
  4. پایوەستکردنی فێرکردن و هەڵسەنگاندن بەبابەتە ئامانجدارەکانی ژیان
  5. سەربەستی و ئازادی هەڵبژاردن بۆ ڕێگریکردن لە(تێڕوانینی )بەرتەسک بۆ زیرەکی
  6. هەوڵدانی چەندجارە و پێداچونەوە /هەڵسەنگاندن

 ئەو بیروباوەر و بۆچونە وازلێبێنە  کە نمرە با هەموو شتێک و خاڵی کۆتایی دادەنێت بۆ قوتابیان و(مامۆستایان)ش تەندروستی عەقڵی کاری لە پێشینەیە. بگەڕێ بەشوێن ئەو ڕێگایانەدا کە نەرمی نواندن و یارمەتی و ڕەفتاری هاندان زیاد دەکات.

٢-گەشەپێدانی فێرکارانی شارەزا:  نوسەر (جۆن سپنسەر) جیاکاری دەکات لە نێوان ئامانجی بەرهەم و ئامانجی پرۆسە.  ئەو پێی وایە ئامانجی پرۆسە بریتیە لە گەشەکردنی ڕۆتین و عادەت(خوو) لای فێرکاران یان لای مامۆستایان لە بەرامبەر جەخت لەسەر دوا وادە و ئەنجامی کۆتایی.  سەنتەری( کاست)    پێناسەی فێرکارانی شارەزا بەم جۆرە دەکات:(ئامانجدار و هاندەرن،  بەئاگاو خاوەن تەکبیرن ستراتیژین و بە ئاڕاستەی ئامانجەکانیان هەنگاو دەنین. بۆ پشتیوانیکردن لە فێربونی پسپۆڕیی پێویستە هەنگاو بەهەنگاو چانسی دەستنیشانکردنی ئامانجی بیرکردنەوە زیاتر بکەیبن بەبۆچونی ئەلیسۆن پۆسی لە سەنتەری کاست، قوتابیان پێویستە بەردەوام لەسەر دەرئانجامی  کارەکانیان  ئاگاداربکرێنەوە بەمەش قوتابیان هاندەدات کەبیر لەوانەکان و فێربون بکەنەوە کە ئایا ئەنژامی وانەکانیان بەدی هێناوە یا نا لەم بابەتەدا نمرەکان ڕۆڵیان هەیە بەڵام نمرەکان بەشێکن لەبابەتەکە نەک خودی بابەتەکە

 .سەرکردایەتیکردن و بەڕێوەبردنی دۆخی سۆزداریمان یان هەستەکانمان

گۆڕانکاری لە سەر جەختکردنی ئێمە سەبارەت بە بەرهەمی کۆتایی بۆ پرۆسەی فێرکردن ئەم خاڵانەی خوارەوە دەگرێتەوە:

پلەبەندی پرۆژەکان قۆناغ بە قۆناغ ، دڵنیایی تەواوەتی ، لەبەرچاوگرتنی راو سەرەنجی مامۆستاو قوتابی – 

بەکارهێنانی تابلۆی هەلبژاردن تا فێرخوازان بتوان بە پێی خاڵی بەهێزیان چۆنیەتی فێربونیان دەستنیشان بکەن- . 

بەکارهێنانی کۆکردنەوەی خێرا ( بۆ نمونە / فۆرمەکانی گوگڵ ، نوسینی خێرا ، هەڵسەنگاندنە بنیاتنەرەکانی دیکە- ) ، کە جەخت دەکات لە سەر توانای قوتابیان لە دەستنیشانکردنی خاڵە بەهێز و لاوازەکانیان لە کاتی دیاریکردنی . ئامانجەکانیان 

.نەرمی نواندن و گوێگرتن لە پێشنیاری قوتابییەکان سەبارەت پرۆژەکان ، سەرچاوەکان وە کۆتا بەرهەم – بەشداریکردنی فێرخوازان لە هەڵسەنگاندنی بەرەوپێشچونیان بەکاربێنە- 

٣-هەبونی پێوەر بۆ لایەنە گرنگ و بایەخدارەکان ، زانینی ئەوەی کە چیمان لە قوتابیەکان دەوێت  و ئەمانەوێت بگەنە  چ ئاستێک، یارمەتیمان دەدات بزانین لە کوێوە دەستپێدەکەین

هەنگاوی یەکەم بریتیە لە هاوسەنگ بون و تەریبی هەلسەنگاندنەکان ، چالاکی و کەرەستەکان لەگەڵ ئامانجەکان یان ئامانجە گشتگیرەکانی فێربون کە دەکرێت پێوانە بکرێن. دیزاینی پێچەوانە، لە رێگەی وازهێنان لە ئەرکە بێ ماناو بێ سودەکان نمرەبەندی کەم دەکاتەوەو دەرەنجام باشتر دەکات ، هاوکاری فێرخواز و مامۆستایان دەکات بۆ ئەوەی .جەخت بکەنەوە لەسەر ئەوشتانەی کە گرنگن 

پێویستە پێوەرەکانمان ئەو بابەتانە بن کە ( بنیاتنەر و گونجاون ) ئەمەش واتە وازهێنان لە هەر شتێک کە پەیوەندی بە بابەتەکانەوە نیەو لە گەڵ پێوەرەکاندا ناگونجێت، وەک ئەو هۆکارانەی کە پەیوەندیان بە بنیاتنان و داهێنان و هەوڵ و کۆششەوە نیە . بۆ نمونە ئەگەر نوسین بەشێک نەبێ لە هەموو کۆرس و دەرسەکان چاوەڕواندەکرێت فێرخوازان بەسەرکەوتویی و لەڕێگەی جیاوازەو فێرببن، وەک فێربون لە ڤیدیۆ، پێشکەشکردنی گرافیک،  رێکخستنی ئەم پلەبەندییانەی خوارەوە هاوکار دەبێت بۆ جەختکردن لە سەر بابەتە گرنگەکان:  

کۆرسی خێراخوێندنەوە

نمرە : ئەگەر نەتوانی بە ڕوبەڕو نمرەیان پێبدەیت پێویست ناکات بە ئۆنلاینێش پێیان بدایت خاڵدانانی تەواوەتی پشتگیریان دەکات بۆ ئەوەی ئامانجەکانیان ڕیزبکەن بەڵام نمرە وایان لێدەکات وابزانن کۆتاییە وە بە کرداریش پلەی .کۆتایی نیە لە پرۆسەی خوێندن 

نمرەی هەستپێنەکراو: ئەگەر تێبینیت نەبێ ناتوانی هەڵسەنگاندن بکەیت بۆ ئەوەی کە ئەنجام بەدەست بهینیت وەک شارەزایی داهێنان کۆشش وە کۆکردنەوەیان بۆ ئەوەی جەخت بخەنەسەر گرنگیەکان 

پابەندبونی نمرە: بەرواری ئەرکەکان و ژمارەی وشەکان كارامەیی و توانای فێرخوازان پیشان نادات . پێویستە .ڕێگەیەک بدۆزرێتەوە بۆ لێپرسینەوە لە قوتابییەکان بێ ئەوەی سزایان بدەیت 

لایەنگری لە نمرەپێدان : فێرخوازان جۆراوجۆرن، خۆت بە دوربگرە لە وەی بە پێی حەزو خواستی خۆت نمرە بدەیت. وەک شێوازی داهێنان) . نمونەی ئاسان بەکاربهینە کە تێبینی بکرێت.) 

بەڕای مامۆستا ماریلا تیلەر نمرە هێچکاتێک خزمەتی قوتابیانی نەکردوە و ناتوانێ توانای قوتابیان پیشانبدات لە بیربکەنەوە یان نوسین و چارەسەری کێشەکان . ئەمە تەنها حاڵەتی ئەو قوتابیە مناڵانە دەردەخات کە  لەوە چێژ وەردەگرن بتوانن لە کاتی دیاریکراوی خۆیدا ئەرکی قوتابخانە لە ماڵەوە جێبەجێ بکەن. کاتێک بەهای هەڵسەنگاندنەکان، ئەندازەو 

سەختی کارەکان، تەندروستی لایەنی دەرونی خۆت و فێرخوازەکان و پێویستی ئەوەی فێرخوازی شارەزا پێبگەیەنیت لە بەرچاو دەگریت، ئەوا لە بیرت بێت کە ئەندازەیەکی کەمیش هەر زۆرە ، ئەرکی کەمتر ، ئامانجدار و نەرم دڵەڕاوکێ کەمتر دەکاتەوە ، کاتێکی زیاترت پێ دەبەخشێ بۆ بیرکردنەوە و پێداچونەوە ، دەرئەنجامێکی باشتر .بەدەستەوە دەدات