دبلۆمی وەرگێڕان
بۆچی فێربوونی زمانی ئینگلیزی گرنگە ؟
ئەگەر ئێوە یەكێكن لەوانەی كە حەزتان لە فێربوونی زمانی ئینگلیزی نیە، پێشنیار دەكەین ئەم بابەتە بخوێننەوە. پاش خوێندنەوەی ئەم بابەتە ئێوەش دەگەنە ئەو باوەڕەی كە زمانی ئینگلیزی هۆكارێكی گرنگە بۆ پێشكەوتنی لایەنی كەسێتی و دەستکەوتنی كار و پەروەردەی تاك.
فێربوونی زمانی ئینگلیزی بەڕادەیەك گرنگە، كە لە زۆربەی وڵاتانی دنیا ئەم زمانە وەك زمانی دووەم بەكار دەهینن.
گرنگی فێربوونی زمانی ئینگلیزی وەكوو زمانی دووەم چیە؟
شارەزایی زمانی ئینگلیزی چانسی دۆزینەوەی کارێکی گونجاو لە کۆمپانیایەکی فرەنەتەوەیی لە ناوخۆ و دەرەوەی وڵات زیاد دەکات. زمانی ئینگلیزی زمانی پەیوەندی نێودەوڵەتی و میدیا و ئینتەرنێتە، بۆیە فێربوونی ئەم زمانە زۆر گرنگە بۆ پەیوەندی کۆمەڵایەتی و کات بەسەربردن و دۆزینەوەی کارێکی باش.
.مەبەست لە زمانی دووەم چیە؟
زمانی دووەم ئاماژەیە بۆ زمانێکی تر جگە لە زمانی دایک، کە مرۆڤ دوای فێربوونی زمانی یەکەم و لە قۆناغەکانی دواتری ژیانیدا فێری دەبێت. لێرەدا كۆمەڵێك دەستەواژە هەیە كە گرنگە لەبارەی زمانی دووەمەوە بیزانین:
یەكەم: ESL
ئینگلیزی وەك زمانی دووەم.
دووەم: TEFL(Teaching English as foreign language)
وتنەوەی وانەی ئینگلیزی بۆ بیانییەکان.
سێهەم: TESL(Teaching English as a second language)
وتنەوەی وانەی ئینگلیزی وەک زمانی دووەم
چوارەم:
TESOL(Teaching English to Speakers of Other Languages)
وتنەوەی وانەی ئینگلیزی بەو خوێندکارانە كە زمانی یەكەمیان ئینگلیزی نیە.
لەكام وڵاتانەدا ئینگلیزی وەك زمانی دووەم بەكاردێت؟
نزیکەی یەک ملیار و ٥٠٠ ملیۆن کەس لە جیهاندا بە زمانی ئینگلیزی قسە دەکەن، لەو ژمارەیەش زیاتر لە یەک ملیار کەس وەک زمانی دووەم بەکاری دەهێنن. ئەم وڵاتانەی خوارەوە زیاتر لە هەموو وڵاتەکانی تر ئینگلیزی وەک زمانی دووەم بەکاردەهێنن:
- هۆڵەندە (71.45)
- سوید (70.40)
- دانیمارك (69.93)
- نەرویج (67.77)
- سەنگاپور (66.03)
- فینلەندا ( 65.83)
- لوكزامبورگ (64.57)
- ئەفريقای باشور ( 63.37)
بۆچی بە زمانی ئینگلیزی دەڵێن زمانی دووەم؟
ئەمەش لەبەر ئەوەیە کە زمانی ئینگلیزی زمانێکی گشتییە و ئاسانکاری دەکات بۆ دروست كردنی پەیوەندی لە سەرانسەری جیهاندا. جگە لەوەش زمانی ئینگلیزی بەناوبانگترین زمانی دووەمە لە جیهاندا. بەپێی خەمڵاندنەکان زیاتر لە یەک ملیار کەس لە جیهاندا وەک زمانی دووەم فێری زمانی ئینگلیزی دەبن .
گرنگترین جیاوازی نێوان فێربوونی زمانی یەکەم و دووەم چییە؟
منداڵان بۆ فێربوونی زمانی دایک، پێویستە چەند ساڵێک پێش ئەوەی ڕستە دروست بکەن، گوێ لە وتە و گفتوگۆی کەسانی دەوروبەریان بگرن. بەڵام بۆ فێربوونی زمانی دووەم، کە بەزۆری دوای تەمەنی منداڵی ئەنجام دەدرێت، فێربوون خێراتر ئەنجام دەدرێت و مرۆڤەکان دەتوانن لە ماوەیەکی کورت ڕستە دروست بکەن.
جیاوازی سەرەکی زمانی یەکەم و دووەم ئەوەیە کە مرۆڤ لە تەمەنێکی بچووکدا فێری زمانی دایک دەبێت، بەڵام فێربوونی زمانی دووهەم شانبەشانی زمانی دایک و دوای زمانی دایک ئەنجام دەدرێت.
سوودەکانی فێربوونی زمان چین؟
سوودە سەرسوڕهێنەرەکانی فێربوونی زمانی ئینگلیزی بریتین لە:
- یارمەتی گەشەکردنی مێشک دەدات.
- یادگە باشتر دەکات.
- بەهێزکردنی توانای گوێگرتن .
- زیرەکی زارەکی و نازارەکی زیاد دەکات.
- ماوەی سەرنجدان باشتر دەکات.
- ڕێگری دەکات لە کەمبوونەوەی توانا مەعریفیەکان.
- ئەدای فرەکارکردن بەهێز دەکات.
- هانی داهێنان دەدات.
بۆچی فێربوونی زمانی بیانی لە جیهانی ئەمڕۆدا گرنگیەكی زۆری هەیە؟
فێربوونی زمانە بیانییەکان یارمەتی مرۆڤ دەدات لە کولتوورەکانی دیکە تێبگات. زمانە بیانییەکان تێڕوانینی مرۆڤ بۆ جیهان فراوانتر دەکەن.
هۆكارەکانی فێربوونی زمانی ئینگلیزی
لەوانەیە هێشتا هۆکارێکی لۆژیکیت نەدۆزیبێتەوە بۆ فێربوونی زمانی ئینگلیزی، تەنها پێت وایە کە شارەزابوون لە زمانی دووەم بە ئەگەرێکی زۆرەوە لە داهاتوودا سوودی دەبێت بۆت. بەڵام پرسیار ئەوەیە، ئەم زمانە چۆن یارمەتی داهاتووت دەدات؟ لێرەدا چەند هۆکارێکی باو بۆ فێربوونی زمانی ئینگلیزی دەخەینەڕوو.
- سیستەمی پەروەردەی نوێ
باشترین سیستەمی پەروەردەیی لە جیهاندا ئەمڕۆ لەسەر بنەمای زمانی ئینگلیزییە. کەس حەز ناکات لەم دونیایەدا کە بەخێرایی دەگۆڕێت و هەمووان هەوڵی گەیشتن بە لوتکەی پێشکەوتن دەدەن دوابكەوێت ،بۆیە بۆ سود وەرگرتن لەم سیسته‌مه په‌روه‌رده‌ییانه، فێربوونی زمانی ئینگلیزی گرنگییەکی زۆری هەیە.
- توانای پێشکەشکردنێکی باش
هەموو کەسێک حەز دەکات لە بارودۆخی جیاوازدا نمایشی باشی هەبێت. بۆیە ئەگەر پلانت هەیە شتێک پێشکەش بکەیت لە دامەزراوەیەکی پەروەردەیی، یان ببیتە ئەندام لە یانەی کتێب دۆستان یان هەر شوێنێک کە پێویستی بە خوێندەواری بەرز هەبێت، لەوانەیە پێویستت بە زمانی ئینگلیزی بێت.
فێربونی زمانی ئینگلیزی یارمەتیت دەدات بۆ پەیوەندیکردن لەگەڵ کەسانی تر، شارەزانەبوون لەم زمانە، لە نێوان تۆ و کەسانی تردابۆشایی دروست دەكات.
بۆ روبەڕوبونەوەی ئەم کێشەیە دەبێت شارەزای زمانی ئینگلیزی بیت و هەر لە سەرەتای کارەکەتەوە گرنگی فێربوونی ئەم زمانە بزانیت.
- وەرگرتنی سکۆلەرشیپ
سکۆلەرشیپ یارمەتی خوێندکاران دەدات بۆ چوونە ناو وڵاتانی دیکەی بیانی. هه‌روه‌ها ده‌رفه‌تێك ده‌ڕه‌خسێنێت بۆ ئه‌وه‌ی شارەزایی پەیدابکەیت دەربارەی سیسته‌می په‌روه‌رده‌یی وڵاتان.
بەو پێیەی نزیکەی ٥٣ وڵاتی جیهان وەک وڵاتی ئینگلیزی زمان ناسراون، فێربوونی زمانی ئینگلیزی بنەڕەتی بۆ پەیوەندیکردن زۆر گرنگە.
وەرگرانی سکۆلەرشیپ نەک تەنها پێویستیان بە شارەزاییە بنەڕەتییەکانی زمانی ئینگلیزی لە قوتابخانە یان زانکۆ هەیە، بەڵکو پێویستیان بە قسەکردن لەگەڵ خەڵکی ناوچەکە و دابینکردنی پێداویستییە سەرەتاییەکانیان هەیە.
جگە لەوەش ئەوانەی دەچنە وڵاتانی دەرەوە بۆ خوێندن وەک نوێنەرێکن کە دەتوانن وڵات و کلتور و دابونەریتی خۆیان بە خەڵکی وڵاتانی دیکە بناسێنن.
- ئینتەرنێت
زۆربەی زانیارییەکانی ئینتەرنێت بە زمانی ئینگلیزی دەنووسرێت. بۆئەوەی توێژینەوە و و لێكۆڵینه‌وه‌ی ورد له بابه‌تێك بكه‌یت، پێویسته بتوانیت بابه‌ته ئینگلیزییه‌کان بخوێنیته‌وه و به دروستی لێیان تێبگه‌یت.
- تێگەیشتن لە كتێبە ئینگلیزیەكان
گریمان حەزبە خوێندنەوەی كتێبێیكی ئینگلیزی دەكەیت و پێت خۆشە كە ئاشنا بیت بە ئەدەب و کلتوری کۆمەڵگاکانی تر، لەم حاڵەتەدا پێویستت بە زمانی ئینگلیزی دەبێت بۆ بەدیهێنانی ئاواتەکەت.
زۆرێک لە باشترین کتێبەکانی جیهان وەرگێڕدراونەتە سەر زمانی ئینگلیزی، چونکە زۆربەی خەڵکی جیهان لە زمانی ئینگلیزی تێدەگەن. زۆربەی کتێب و کتێبە زانستییەکانی ڕابردوو و ئێستا، وەرگێڕدراونەتە سەر ئەم زمانە، چونکە زمانی ئینگلیزی بە زمانێکی نێودەوڵەتی دادەنرێت.
- دەستڕاگەیشتن بە میدیای جیهانی
میدیا لە پەروەردەدا گرنگە، چونکە لەڕێگەی میدیاوە دەتوانیت ئاگاداری هەواڵ و بابەتی جیاواز و ئاگاداری ژینگە و ڕووداوە هەنووکەییەکانی جیهان بیت، بۆ ئەم مەبەستەش بیگومان پێویستت بە شارەزاییەكی باش دەبێت بۆ تێگەیشتن لەو بابەتانە. هەروەها ئاشكرایە کە زۆربەی بڵاوکراوەکان لە میدیای دیجیتاڵی و میدیای چاپکراوی ئەمڕۆ بە زمانی ئینگلیزین.
- ئاشنابوون بە کولتورە جیاوازەکان
بەرکەوتن بە کولتوور و بیرۆکەی نوێ، هەڵوێستی مرۆڤەکان دەگۆڕێت. زانیاری تەواو لەسەر سەرسوڕهێنەرترین و سەیرترین لایەنەکانی ژیانی مرۆڤ و شێوازی ژیانیان لە سەرانسەری جیهاندا نادۆزیتەوە تا ئەو شتانە نەخوێنیتەوە کە لەسەری نووسراوە.
- ڕەخساندنی دەرفەتی خوێندن لە دەرەوەی وڵات
زۆرێک لە زانکۆ بەناوبانگەکانی جیهان لە وڵاتانی وەک ئەمریکا، بەریتانیا، ئوسترالیا و کەنەدا هەڵکەوتوون. بۆئەوەی لە یەکێک لەم زانکۆ بەناوبانگانە وەربگیرێیت پێویستە شارەزای زمانی ئینگلیزی بیت.
ئەگەر زمانی ئینگلیزیت باش بێت، ئەوا دەرفەتی زۆرت بۆ دەڕەخسێت بۆ خوێندن لە دەرەوەی وڵات. لە وڵاتە پێشکەوتووەکاندا دەتوانیت پێگەی خۆت باشتر بکەیت، کەسانی بەتوانا بناسیت و دەستت بگات بە سەرچاوە زانستییە باوەڕپێکراوەکان.
- دەستڕاگەیشتن بە خولی جۆراوجۆری ئۆنلاین
کۆرسی ئۆنلاین زۆر بەسوودە بۆ قوتابیان چونکە دەتوانن ئەوەی كە لە ماوەی 14 ساڵی خوێندن دا فێری نەبوون، لە ڕێگەی ئەم خولانەوە فێری ببن. ئەم خولانە بۆ خوێندکارانی ناوچەیەكی دیاریكراو بنیات نەنراون بەڵكو بۆ خوێندكارانی سەرانسەری جیهان دروستکراون بۆیە بەزۆری بە زمانی ئینگلیزین.
بەم شێوەیە ئەگەر زمانی ئینگلیزی شارەزا نەبیت، لەوانەیە زۆرێک لەو شتانە لەدەست بدەیت کە دەتوانیت لە کۆرسە ئۆنلاینەکاندا فێری بیت.
پەیوەندیکردن لەگەڵ خوێندکارانی جیهان چالاکیەکی سەرنجڕاکێشە، وەک ئەوە وایە کێشەکانت لەگەڵ هاوڕێ نوێیەکانتدا بەیەکەوە باس بکەیت. لەم کاتەدا لەوانەیە بۆت دەرکەوێت کە کێشەکانت لە هەندێک بواردا هاوشێوەن. بۆ ئەوەی ئەم هەستە سەرسوڕهێنەرە ئەزموون بکەیت، پێویستە بتوانیت بە زمانی ئینگلیزی قسە بکەیت.
- هەلی کار
کاتێک دەچیتە ناو ژیانی پیشەیی خۆتەوە، تێدەگەیت كە زانینی زمانی ئینگلیزی چەندە گرنگە. لە چاوپێکەوتنی کارەوە تا نامەی دەستلەکارکێشانەوە، هەموو کەسێک پێویستی بە ئینگلیزییەکی پیشەیی قسەکردن و نوسین هەیە.
دەتوانیت بە شارەزابوون لە زمانی ئینگلیزی کاری دڵخوازی خۆت پەیدا بکەیت. ئەگەر زمانی ئینگلیزی و توانای پەیوەندیکردنت باش بێت، ئەوا لە ڕاستیدا ٨٠٪ی ڕێگاکەت بڕیوە.
لە ئێستادا سیستەمی پەروەردەیی جیهان بە جۆرێکە، ئەو وانانەی کە خوێندکاران لە ماوەی ١٦ ساڵی خوێندنیاندا فێری بون هیچ پەیوەندییەکی بە پیشەی مەبەستدارەوە نییە.
بۆیە کاتێک دەست بە کارێکی نوێ دەکەیت، دەبێت لە سەرەتاوە هەموو شتێک فێر بیت. بۆ نموونە ئەگەر لە بانکێک کارت دۆزییەوە، پێویستە بۆ ماوەی یەک دوو هەفتە ڕاهێنانت پێ بکرێت. لەم خولەدا بۆت دەردەکەوێت کە کارەکەت هیچ پەیوەندییەکی بە کۆلێژەوە نییە.
کەواتە هەبوونی شارەزایی باشی زمانی ئینگلیزی خاڵێکی ئەرێنییە و وات لێدەکات هەلی کاری باشترت لەبەردەست بێت.
- ئامادەکاری پێویست بۆ چاوپێکەوتنی کار
زمانی ئینگلیزی زمانێکی گشتییە بۆ چاوپێکەوتنی کار. کاتێک بەدوای کارێکدا دەگەڕێیت و ڕووبەڕووی دەیان ئۆفەری کار دەبیتەوە، خاڵێكی هاوبەش لە هەموویاندا دەبنیت: توانای پەیوەندیکردنی باش. بۆ ئەوەی باشتر پەیوەندی بکەیت، پێویستە بە زمانێکی گشتی قسە بکەیت، ئەویش ئینگلیزییە.
کەواتە ئەگەر زمانی ئینگلیزیت باش بێت، ئەوە مانای وایە لە سەدا پەنجا ئامادەکاریت هەیە کە پێویستە بۆ چاوپێکەوتنەکە.
- زیادكردنی متمانە بەخۆبون
هەموو کارێک پێویستی بە متمانە بەخۆبوونێکی تەواو هەیە، شارەزابوون لە زمانی ئینگلیزی یەکێکە لە ڕێگاکانی بەرزکردنەوەی متمانە بەخۆبوون. بۆ ئەوەی بتوانیت مەبەستی خۆت لەكەسانی تربگەیەنیت، پێویستت بە لێهاتوویەكانی باش گوێگرتن، باش قسەكردن و تێگەیشتنی خێرای بابەتی مەبەست هەیە. ئەگەر بزانیت چۆن ڕاوبۆچوونی خۆت دەرببڕیت ،ئەوا باوەڕبەخۆبوونێكی زیاتر پەیدا دەكەیت.
- فراوانکردنی مەودای کاروبار
ئەگەر خاوەنی کۆمپانیا یان بزنسێکیت و دەتەوێت لە دەرەوەی وڵات فراوانتری بکەیت، یەکەم و گرنگترین هەنگاو ئەوەیە کە تواناکانی زمانی ئینگلیزیت بەهێز بکەیت، چونکە ئەم زمانە یەکێکە لە گرنگترین زمانەکانی جیهانی بازرگانی. بەم شێوەیە دەتوانیت پەیوەندی لەگەڵ کڕیارانی دەرەوەی وڵات دروست بکەیت و کارەکەت فراوان بکەیت.
- یارمه‌تیدانی خه‌ڵكی تر
ئەگەر زمانی ئینگلیزی بەباشی بزانیت، دەتوانیت شتی نوێ فێر بیت و یارمەتی کەسانی تر بدەیت. بۆ نموونە دەتوانیت گەشتێک ئەنجام بدەیت کە لە گەشتەكەدا وەك بەرپرسیاری پەیوەندیکردن كاربكەیت. هەروەها دەتوانیت یارمەتی کەسانی تر بدەیت لە فێربوونی زمانەكەدا.
- گه‌شته بازرگانییه‌كان
ئەگەر کارەکەت وشەی (گەشت)ی تێدابێت، پێویستە لە سیڤییەکەتدا بنووسیت کە “تۆ زمانی ئینگلیزی دەزانیت” چونکە لە گەشتە بازرگانییەکاندا، لە خواردن و خواردنەوە زیاتر پێویستت بە زمانی ئینگلیزی دەبێت! ئەگەر بە باشی بە ئینگلیزی قسە نەکەیت، لەوێ ڕووبەڕووی چەندین کێشە دەبیتەوە. ئەگەر لەم بارەیەوە درۆ بکەیت لەوانەیە لە کارەکەت دوور بخرێیتەوە.
- زمانی ئینگلیزی زمانێکی باوی بازرگانییە
ئەوە ڕاستییەکی ئاشكرایە کە زمانی ئینگلیزی زمانێکی باوی بازرگانییە. هەموو بەڵگەنامەکانی ڕێکەوتن و شێوازەکانی پارەدان بە زمانی ئینگلیزی نووسراوە. لە زۆر حاڵەتدا تەنانەت وەسفی بەرهەمەکان بە زمانی ئینگلیزی دەنووسرێت. کەواتە بۆ ئەوەی ببیتە بازرگانێکی باش و پێشکەوتوو، پێویستە بتوانیت بە باشی لە زمانی ئینگلیزی تێبگەیت و قسەی پێبکەیت.
- گەشتی بەچێژ و ئاسان
بۆ گەشتکردن بۆ هەر شوێنێکی ئەم هەسارە، پێویستە زمانی ئینگلیزی بزانیت. پێویستە لە هەر شوێنێکی گەشتەکەدا ئەم زمانە گشتییە بەکاربهێنرێت، وەک هۆتێل و چێشتخانە و بازاڕ و شوێنی کات بەسەربردن و هتد.
- کات بەسەربردن و ئینتەرنێت
زمانی ئینگلیزی گرنگترین و باوترین زمانی جیهانی ئینتەرنێت و کات بەسەربردنە، چونکە زیاتر لە نیوەی ناوەڕۆکی ماڵپەڕەکان بە زمانی ئینگلیزی نووسراوە. جگە لەوەش زۆرێک لە کۆمپانیا گەورەکانی تەکنەلۆژیا بنكەكانیان لە وڵاتانی ئینگلیززماندایە.
ئەنجام
جگە لەوانەی سەرەوە، زمانی ئینگلیزی چەندین سوودی تری هەیە. لەم بابەتەدا ئاماژە بە گرنگترین سوودەکانی فێربوونی ئەم زمانە کرا.
پێویستە ئاماژە بەوە بکرێت کە زمانی ئینگلیزی لە ئێستادا زمانی هەڵبژاردەیە، بە تایبەت بۆ ئەو خوێندکار و خاوەن پیشانەی کە دەیانەوێت سەركەوتنی زیاتر بەدەست بێنن. بۆیە بەبێ هیچ دوودڵییەک لە ئێستاوە دەست بکە بە پەرەپێدانی تواناکانی زمانت.
لە ئێستادا ئاوات ئەکادیمی هەستاوە بە دانانی دیبلۆمی وەرگێڕان بۆ زانیاری زیاتر پەنجە لەسەر وێنەکە داگرەیاخود لەڕێی ئەم لینکانەوە زانیاری زیاتر بەدەست بهێنە